Recent was het in het nieuws dat het AMC te Amsterdam start met het gebruik van een ‘Surgical Black Box‘ in de OK’s. Vergelijkbaar met de black box in de luchtvaart, maar met dit systeem worden tijdens operaties alle gegevens over de patiënt en de operatiekamer bijgehouden en geanalyseerd. Chirurgen willen zo de patiëntveiligheid verder verhogen.
WIP-richtlijnen
De black box richt zich op patiëntgegevens, maar de Werkgoep Infectie Preventie (WIP) beschreef al eerder dat alle kritische procesparameters met betrekking tot de luchtkwaliteit in een operatiekamer altijd geregistreerd moeten worden. De luchtkwaliteit moet in een operatiekamer aan vastgestelde eisen voldoen om wondinfectie te voorkomen. Daarom is het zo belangrijk dat het OK-personeel gedurende de operatie op een duidelijk display in één oogopslag kan zien of de luchtkwaliteit in orde is. Ook moet de meetdata voor een bepaalde periode bewaard blijven in een beveiligde database (GMPz / FDA CFR part 11 gevalideerd).
Wat zijn kritische procesparameters?
De WIP-richtlijnen voor luchtbehandeling in operatiekamers zijn een goede ontwikkeling m.b.t. het naar een hoger niveau brengen van het vastleggen van kritische procesparameters in operatiekamers. Er wordt niet exact aangegeven welke parameters die kritische procesparameters zijn. De eindgebruiker is zelf verantwoordelijk voor het bepalen van deze parameters. Dat is dus best lastig, als je hier niet bekend mee bent. De parameters en acceptatiegrenzen kunnen ook per type systeem anders zijn. Ons advies is dan ook dat ziekenhuizen deze samen met de ontwerper van hun luchtbehandelingssysteem bepalen en vast leggen in het luchtbeheerplan.
Monitoringssysteem luchtkwaliteit
Voorbeelden van kritische procesparameter zijn onder andere: luchttoevoerhoeveelheid, drukverschil, temperatuur, luchtvochtigheid en het aantal deurbewegingen. Deze metingen worden altijd al gebruikt door het gebouwbeheersysteem (GBS). Dit systeem zorgt voor de aansturing van onder andere de luchtbehandelingskast. Nieuwe GBS-systemen hebben vaak wel een database voor meethistorie, maar werken niet altijd met een beveiligde database. Een nadeel van deze constructie is dat dan het hele systeem opnieuw gevalideerd moet worden zodra er een aanpassing aan wordt gedaan. Ook moet de hele audit trail opgeslagen kunnen worden. Met andere woorden elke actie, verandering, persoon die inlogt, alarm(acceptatie) etc. moet vastgelegd worden in deze encrypted database. Daarom wordt er vaak gekozen voor een separaat monitoringssysteem naast het GBS. Dit betekent dat metingen dubbel uitgevoerd worden. Dit is natuurlijk een goede en veilige manier om de meetgegevens te waarborgen, maar betekent wel extra hoge kosten in aanschaf. Verder moeten de metingen jaarlijks gekalibreerd worden. Vragen die dan ontstaan zijn: Kalibreer je jaarlijks beide metingen of alleen het monitoringssysteem? En welke meting is nu leidend voor de alarmering? Gelukkig zijn er tegenwoordig ook innovatieve systemen op de markt zoals Kimo AkiVision, die dit met één opnemer kunnen oplossen. Dit scheelt niet alleen in aanschaf, maar ook met de jaarlijkse kalibratie van de meetinstrumenten.
AMC gaat verder
Het AMC gaat echter nog een stap verder door bijvoorbeeld ook de bloeddruk, temperatuur en hartslag van de patiënt vast te leggen. Ook worden er video- en geluidsopnamen gemaakt tijdens de operatie. De software van de Surgical Black Box markeert momenten die als afwijkend kunnen worden beschouwd. Ervaren chirurgen van de universiteit van Toronto analyseren vervolgens deze momenten. De analyse wordt in een rapportage teruggestuurd aan het operatieteam van het AMC. Binnen 24 uur wordt dit rapport met het team nabesproken. Dit biedt de chirurg, anesthesist en medewerkers van de operatiekamer optimaal inzicht in hun handelen en komt de patiëntveiligheid ten goede. Met ons systeem hebben wij in verschillende ziekenhuizen testen lopen waarbij onze meetgegevens gekoppeld gaan worden aan het elektronisch patiëntendossier (EPD) systeem. Het AMC brengt dit naar een nog hoger niveau. Een interesse ontwikkeling voor deze branche.